interneti kullanırken anne babaların davranışları çocuklar için birer model teşkil etmektedir. Evdeki vaktinin büyük bölümünü televizyon veya internet başında geçiren bir anne ve babanın çocuğundan farklı bir davranış beklemeleri netice vermeyecektir.

Okul öncesi ve ergenlik dönemindeki gençler, teknolojik araçları ve interneti ebeveynlerinden daha çok takip edip kullanıyorlar. Bununla birlikte doğru ve etkin kullanmakta güçlük yaşadıkları da bir gerçek. Neticede de bir dizi problemle yüz yüze geliyorlar. Ebeveynlerin, böyle durumlarda çocuklarına nasıl yardım ve rehberlik edeceklerini bilmeleri gerekiyor.
Çocukların, kullandıkları internet hizmetlerini ebeveynlerinden daha iyi tanıyor olması, doğru ve akıllıca kullanabilecekleri anlamına gelmez. Çocuk, savunmasız bir şekilde her türlü içerikle karşı karşıya olduğu bu ortamda büyüklerin desteğine ve rehberliğine ihtiyaç duyar.
Aslında sadece çocuklar değil, herhangi bir aile bireyi de internet kullanmaya başladığı anda bir eğitim ve rehberlik hizmetine ihtiyaç duyar. Çünkü internet, sağladığı birçok imkânın yanında bir dizi
tehlikeyi de beraberinde getirir. Mesela kişisel bilgilerinizi talep eden internet servislerini okul, internet cafe vb halka açık yerlerden kullanacaksanız güvenlikle ilgili birçok şeyi biliyor olmanız gerekir.
Bu yazıda okul öncesi ve ilköğretim çağındaki çocuklar için internet kullanımında yapılabilecek rehberlik ve destek çalışmalarından bahsedeceğim.
Bir bilgi, resim ya da video internete yüklendikten sonra yayılır ve bir yerlerde ulaşılabilir bir kopyası muhakkak bulunur, yani sizin kontrolünüzden çıkar. Kontrolünüz dışına çıktığı için de kötüye kullanılma ihtimali her zaman vardır.

Kişisel Bilgiler ve Özellikler

Forumlara, portallara, genel olarak sosyal paylaşım sitelerin tamamına, üyelik gerektiren internet servislerine üye olurken sizden adınız, telefon numaranız, hobileriniz, okulunuz, sınıfınız gibi kişisel bil
gileriniz ve kişisel özellikleriniz istenir. Bu bilgilerin bazıları tek başına zararsız gibi durur ama çocuğun farklı internet servislerine kaydettiği adı soyadı, okuduğu okul bilgisi, ev adresi ve sevdiği yiyeceklerin isimleri gibi bilgiler kötü niyetli kişilerce toparlanırsa onu okuldan eve gelirken savunmasız ve tehlikeye açık hale getirecektir.
Bir bilgi, resim ya da video, internete yüklendikten sonra yayılır ve bir yerlerde ulaşılabilir bir kopyası muhakkak bulunur, yani sizin kontrolünüzden çıkar. Çocuğun arkadaşına gönderdiği bir e-posta mesajı tamamen iyi niyetle karşıdaki arkadaşı tarafından bütün arkadaş listesine gönderilebilir ve o mesajın içinde yazılı telefon numarası bir anda sayısını bilemeyeceğiniz kadar kişiye ulaşır. Kontrolünüz dışına çıktığı için de kötüye kullanılma ihtimali her zaman vardır.
Çocuğunuzu tanımadığı kişiler telefonla arayabilir, tehdit edebilir, kötü söz söyleyebilir ya da kandırabilir. internette sohbet esnasında gönderdiği resim ya da görüntüleri başka şekillerde yayınlanıp teşhir edebilirler, rahatsızlık verebilirler.
Bu tehlikelere siber taciz denilmektedir. Yaşına uygun olmayan şiddet, cinsellik ve siyaset içerikli mesajlar çocuğun e-posta adresine gelebilir. E-posta ekinde dosya olarak zararlı yazılım gön-derebilirler.Anlık sohbet ortamlarında kötü niyetli kişiler çocuğa zararsız gibi görünen sorular ve sohbetler yoluyla uygunsuz davranışlar telkin edebilirler.
internette forumların ve sosyal sitelerin yaygınlaşmasıyla birlikte çok fazla site üyelik gerektirmektedir ve bu siteler kişisel bilgi talep etmektedir. Birçok site zaten her bilgiyi zorunlu olarak istemez, sadece zorunlu istenen alanları doldurmak gerekiyor. Çocuklarımıza gerçekten gerekmediği durumlarda asla kişisel bilgi ve özelliklerini bu sitelere girmemesini söylemeniz ve zararlarını anlatmanız gerekiyor.

Çocuğuma Nasıl Destek Olabilirim?

Çocuğun internet servislerine kaydolmasına rehberlik yapın. Mesela e-posta adresini birlikte alın. Bir ödev sitesine gerçek isim yerine takma ad kullanarak, gerçek bilgiler girmeden üye olmasına yardımcı olun.
Arkadaşları ile paylaşmak istediği resimleri birlikte seçin, birlikte yükleyin. Bu esnada nelere dikkat
İnternetteki tehlikeleri bir nebze olsun azaltan bir uygulama var. aNette Çocuk Var ” uygulaması. Size tavsiye ediyoruz. Eğitim kurumları için hazırlanan uygulamanın en yeni özelliği bir program olmaması. Burada sınırlandırma internet sağlayıcı firma tarafından yapılıyor.
etmesi gerektiğini, neleri paylaşmaması gerektiğini konuşun.
Çocuğun sevdiği siteler hakkında, yararlandığı internet servisleri hakkında onunla sohbet edin. Öğrendiği yeni bir servisi size öğretmesini isteyin. Üye olduğu sosyal sitelere siz de üye olup arkadaşlarını tanıyın, yazışmalarına katılın.
Problem yaşadığı zaman interneti yasaklayarak tepki vermeyin. Yardımcı olmaya çalışın. Size gü-
venmesini ve iletişim kurmaya devam etmesini sağlayın.
Evinizde interneti tamamen kaldırmak veya yasaklamak çözüm değildir. Yasak olan şeyler daha fazla ilgi çeker. Ayrıca çocuk evden çıktığı anda her köşe başında kafese benzeyen internet kafelerle karşılaşmaktadır. Bu çok daha tehlikeli bir durumdur. internetteki tehlikeleri bir nebze olsun azaltan bir uygulama var: “Nette Çocuk Var” uygulaması. Size tavsiye ediyoruz. Eğitim kurumları için hazırlanan uygulamanın en yeni özelliği bir program olmaması. Burada sınırlandırma internet sağlayıcı firma tarafından yapılıyor.
internet, kolay iletişim sağlıyor. Evde kendisini yeterince anlatamayan genç internette arkadaşlıklar kurabiliyor. Onlara her türlü sıkıntısını açabiliyor. Eleştirilmiyor, yargılanmıyor. Çocuğunuzla daha fazla iletişim kurmanız, onun problemlerini anlayıp çözmeniz aranızdaki güven ve sevgi ortamını geliştirecektir. Aksi takdirde çocuk, ihtiyaçlarını karşılamak için farklı yollara başvuracaktır.